Lời giới thiệu :
- Mã Tiền Khóa của Ngài Gia Cát Khổng Minh, nhân lúc rảnh việc quân, làm ra các bài khóa này, nói về tương lai của nước Trung Hoa sau thời Tam Quốc. Mười bốn khóa này là những điều đặc biệt của Mã Tiền Khóa. Mỗi khóa chỉ về một triều đại, nói đến các việc hưng suy, nhiều câu ý ở ngoài lời. Mấy khóa cuối chưa hiểu được thâm ý cùa Ngài. Có lẽ chờ đến khi nào sự việc xãy ra rồi mới biết chăng ? Đạo trời chu chuyển không ngừng, sáng thì tự biết sáng, mà tối thì tự biết tối, chúng ta chỉ còn biết chờ việc đến mà thôi.
Lão Tăng Thủ Nguyên ở Bạch Hạc Sơn , 86 tuổi, ghi.
第一課○●●●●○
證曰：陽陰陰陰陰陽 在卦為頤。 中下
無力回天 鞠躬盡瘁
陰居陽拂 八千女鬼
解曰：諸葛卒後，後主降于魏。八千女鬼：魏也。
1- Quẻ thứ nhất: Quẻ Di (Trung Hạ)
Vô lực hồi thiên
Cúc cung tận tụy
Âm cư dương phất
Bát thiên nữ quỷ
Dịch :
Không thể dùng sức xoay ngược cơ trời
Ráng công kiệt sức
Âm ở lại, dương phớt qua
Tám ngàn nữ quỷ
Sư Thủ Nguyên ở Núi Bạch Hạc sống vào năm Gia Tĩnh đời Minh đoán như sau:
Sau khi Khổng Minh chết, Thục Hậu chúa hàng Ngụy. Bốn chữ "bát thiên nữ quỷ" hợp lại thành chữ "Ngụy"
第二課○●○○●○
證曰：陽陰陽陽陰陽 在卦為離。 中下
火上有火 光燭中土
稱名不正 江東有虎
解曰：司馬炎篡魏，元帝都建康，建康在江東。
2- Quẻ thứ 2: Quẻ Ly (Trung Hạ)
Hỏa thượng hữu hỏa
Quang chúc trung thổ
Xưng danh bất chính
Giang đông hữu hổ
Dịch :
Trên lửa có lửa
Sáng soi trung thổ
Xưng danh không chính đáng
Giang đông có cọp
Lời giải thích của sư Thủ Nguyên:
Lưỡng hỏa thành Viêm. Ý nói Tư Mã Viêm lên ngôi thế nhà Ngụy. Tư Mã Viêm sẽ thống nhất Trung Hoa, nhưng xưng danh không chính đáng, sau con cháu chạy về phía Giang Đông.
第三課○●●●●●
證曰：陽陰陰陰陰陰 在卦為剝下下
擾擾中原 山河無主
二三其位 羊終馬始
解曰：五代始 於司馬，終於楊氏。
3- Quẻ thứ ba: Quẻ Bác (Hạ Hạ)
Nhiễu nhiễu Trung Nguyên
Sơn hà vô chủ
Nhị tam kỳ vị
Dương chung Mã thủy
Dịch :
Trung Nguyên nhiễu loạn
Sơn hà không có chủ
Hai, ba đời
Chữ Dương (bộ) mộc đứng cuối, chữ Mã (bộ thảo) đứng đầu
Sư Thủ Nguyên giải thích rằng:
Trung Nguyên bị loạn, đất nước không có chủ. Hai, ba đời là ngũ đại. Đời Ngũ Đại (Tề, Lương, Trần, Ngụy, Tùy) bắt đầu từ họ Tiêu có chữ thảo đầu và kết thúc bằng họ Dương có chữ mộc.
第四課●●○●○●
證曰：陰陰陽陰陽陰 在卦為解。 中上
十八男兒 起於太原
動則得解 日月麗天
解曰：唐太宗起兵太原。十八男兒：李也。
4- Quẻ thứ tư: Quẻ Giải (Trung Thượng)
Thập bát nam nhi
Khởi vu Thái Nguyên
Động tắc đắc giải
Nhật nguyệt lệ thiên
Dịch :
18 người con trai
Dấy lên từ Thái Nguyên
Động ắt được giải
Mặt trời, mặt trăng đẹp bầu trời.
Sư Thủ Nguyên giải:
Nam nhi là chữ "tử". Thập bát tử là chữ Lý. Chỉ Lý Uyên khởi binh từ Thái Nguyên, sau lên ngôi vua là Đường Cao Tổ. Con nối ngôi là Lý Thế Dân là Đường Thái Tông.
第五課○○○●●●
證曰：陽陽陽陰陰陰 在封為否。 下中
五十年中 其數有八
小人道長 生靈荼毒
解曰：後五代八姓 ，共五十三年。
5- Quẻ thứ năm: Quẻ Bĩ (Hạ Trung)
Ngũ Thập Niên trung
Kỳ số hữu bát
Tiểu nhân đạo trưởng
Sinh linh đồ độc
Dịch :
Trong năm mươi năm
Số đó là tám
Tiểu nhân đạo trưởng
Làm hại sinh linh.
Sư Thủ Nguyên giải:
Sau Đường là đời Ngũ Đại trải 53 năm. Có 8 họ làm vua cả thẩy làm cho sinh linh đồ thán.
第六課●○○●○○
證曰：陰陽陽陰陽陽 在卦為兌。 上中
惟天生水 順天應人
剛中柔外 上乃生金
解曰：趙宋興，天下化成，金兵入冠，是剛中柔外之象。
6- Quẻ thứ sáu: Quẻ Đoài (Thượng Trung)
Duy thiên sinh thủy
Thuận thiên ứng nhân
Cương trung nhu ngoại
Thổ nãi sinh kim
Dịch :
Chỉ có trời sinh ra nước
Thuận theo trời, hợp lòng người
Trong cứng ngoài mềm
Đất sẽ sinh kim.
Sư Thủ Nguyên giải thích:
Họ Triệu (Triệu Khuông Dẫn) lập nhà Tống, thống nhất Trung Hoa. Sau đó, Kim vào cướp phá, đó là cứng bên trong mà mềm bên ngoài.
七課●○●○○●
證曰：陰陽陰陽陽陰 在卦為井。 中中
一元複始 以剛處中
五五相搏 爾西我東
解曰：有元一代凡十世，至正以後割據者眾，有爾東我 西之象。
7- Quẻ thứ bảy: Quẻ Tỉnh (Trung Trung)
Nhất ngột phục thủy
Di cương xử trung
Ngũ ngũ tương truyền
Nhĩ tây ngã đông
Dịch:
Nhất và ngột trở về đầu
Dùng cứng xử ở chính giữa
Năm năm truyền cho nhau
Người bên tây, ta bên đông
Sư Thủ Nguyên giải thích:
Chữ “nhất” và chữ “ngột” hợp thành chữ Nguyên chỉ nhà Nguyên đánh lấy Trung Quốc, truyền được ngũ ngũ là 10 đời vua. Về sau mỗi chúa hùng cứ một nơi hai bên đông tây.
第八課○○●●●○
證曰：陽陽陰陰陰陽 在卦為益。 上上 日月麗天 其色若赤
綿綿延延 凡十六葉
解曰：日月為明，赤者朱，有明一代凡十六主。
8- Quẻ thứ tám: Quẻ Ích (Thượng Thượng)
Nhật nguyệt lệ thiên
Kỳ sắc nhược xích
Miên miên diên diên
Phàm thập lục diệp
Dịch :
Mặt trăng, mặt trời đẹp bầu trời
Sắc của nó đỏ
Dài dằng dặc không dứt
Tính thành 16 lá.
Sư Thủ Nguyên giải thích :-
Chữ nhật 日, chữ nguyệt 月thành chữ Minh 明chỉ nhà Minh. Họ là "Chu" 朱 có sắc đỏ. (Chu Nguyên Chương) Dài tổng cộng được 16 đời.
第九課○●○●●●
證曰：陽陰陽陰陰陰 在卦為晉。 中上
水月在主 古月為君
十傳絕統 相敬若賓
解曰：水月有主清也，古月胡也，胡人為君，殆亦天數，�
� 可強歟。
9- Quẻ thứ chín: Quẻ Tấn (Trung Thượng)
Thủy nguyệt hữu chủ
Cổ nguyệt vi quân
Thập truyền tuyệt thống
Tương kính nhược tân
Dịch :
Có thủy, có nguyệt, lại có chủ
Cổ và nguyệt làm vua
Truyền được mười lần thì dứt
Xem nhau như khách
Sư Thủ Nguyên nói: "Lão tăng sinh vào năm thứ 10 đời Gia Tĩnh, đến nay đã 86 tuổi, từ đây về sau không dám bàn láo nữa".
-Ba chữ nhật, nguyệt, chủ 水+月+主= 清 hợp lại thành chữ "Thanh" ý chỉ nhà Thanh. Hai chữ "cổ" và "nguyệt" 古+月= 胡hợp lại thành chữ "Hồ" chỉ người Hồ làm vua. Truyền được 10 đời thì hết.
第十課●○●○●●
證曰：陰陽陰陽陰陰 在卦為騫。 中下
豕後牛前 千人一口
五二倒置 朋來無咎
解曰：辛亥革命，壬子年元旦為民國元年。千人一口是和�
�。一般認為，五二倒置是指二五，五五二十五，也就是到民�
�二十五年，朋來無咎，是指雖有很多問題，但不致太糟糕。
10- Quẻ thứ mười: Quẻ Kiển (Trung Hạ)
Thỉ hậu ngưu tiền
Thiên nhân nhất khẩu
Ngũ nhị đảo trí
Bằng lai vô cửu
Dịch :
Sau lợn trước trâu
Ngàn người một miệng
Ngôi cao đảo lộn
Bạn đến không lỗi
Dịch:"Sau lợn trước trâu” chỉ năm Tân Sửu, ký hoà ước với 11 nước, đến năm Tân Hợi xảy ra cuộc cách mạng, xóa ngôi vua"
第十一課○●○○●○
證曰： 陽陰陽陽陰陽 在封為離。 中下
四門乍辟 突如其來
晨雞一聲 其道大變
解曰：此課與第二課重出，非吉兆也。 這指日本侵略中國，至民國三十四年乙酉年才投降。
11- Quẻ thứ mười một: Quẻ Ly (Trung Hạ)
Tứ môn tác tịch
Đột như kỳ lai
Thần kê nhất thanh
Kỳ đạo đại suy
Dịch :
Bốn cửa mở toang
Thình lình mà đến
Gà thần gáy một tiếng
Đạo ấy rất suy
Dịch:Chỉ việc Nhật bản xâm lược Trung quốc,đến năm dân quốc thứ 34 (năm ất dậu) tài đầu giáng.
第十二課●○○○○●
證曰： 陰陽陽陽陽陰 在卦為大過 。 上中
拯患救難 是唯聖人
陽複而治 晦極生明
解曰：
12- Quẻ thứ mười hai: Quẻ Đại Quá (Thượng Trung)
Chửng hoạn cứu nạn
Thị duy thánh nhân
Dương phục nhi trị
Hối cực sanh minh
Dịch :
Cứu vớt hoạn nạn
Ấy chỉ thánh nhân
Dương về mà trị
Tối quá sinh sáng
Không có ai bàn về quẻ này cả
第十三課○●●○○○
證曰： 陽陰陰陽陽陽 在卦為大畜 。 上中
賢不遺野 天下一家
無名無德 光耀中華
解曰：
13- Quẻ thứ mười ba : Quẻ Đại Súc (Thượng Trung)
Hình quẻ ： dương âm âm dương dương dương
Hiền bất di dã
Thiên hạ nhất gia
Vô danh vô đức
Quang diệu Trung Hoa
Dịch :
Người hiền không để lại
Thiên hạ một nhà
Không danh không đức
Sáng tỏa Trung Hoa
Chưa có ai bàn về quẻ này.
第十四課○●○●○●
證曰： 陽陰陽陰陽陰 在卦為未濟 。 中下
占得此課 易數乃終
前古後今 其道無窮
解曰：
14-Quẻ thứ mười bốn : Quẻ Vị Tế (Trung Hạ)
Hình quẻ ： dương âm dương âm dương âm
Chiếm đắc thử khoá
Dịch số nãi chung
Tiền cổ hậu kim
Kỳ đạo vô cùng
Dịch :
Bói được quẻ này
Số chót kinh Dịch
Trước cổ sau kim
Đạo ấy vô cùng
Chưa có ai bàn về quẻ này
